Bạn không cần là họa sĩ để tận hưởng lợi ích của việc vẽ. Với một cây bút, vài mảng màu và vài phút thư giãn mỗi ngày, bạn có thể chăm sóc sức khỏe tinh thần theo cách dễ chịu và sáng tạo nhất.
1. Vẽ giúp xoa dịu căng thẳng và lo âu
1.1. Tại sao nói vẽ giúp xoa dịu căng thẳng và lo âu?
Chúng ta thường bị cuốn vào các mục tiêu, deadline và sự hoàn hảo, đến mức quên mất cảm giác “vui” đơn thuần. Vẽ thư giãn mỗi ngày – nhất là khi bạn vẽ chỉ để vui – sẽ giúp đánh thức lại sự tự do, hồn nhiên và ngẫu hứng trong bạn. Cảm giác như một trò chơi nhỏ sau giờ làm việc, nơi bạn được thả lỏng và nghịch màu mà không cần nghĩ nhiều. Sự lặp lại của hành động này sẽ dần giúp bạn cân bằng lại cảm xúc, từ đó xây dựng lại mối liên kết với niềm vui đơn giản và đời thường.
1.2. Vẽ là một hình thức thiền động
Vẽ đồng thời là một hình thức thiền động – nơi bạn tập trung vào tay, màu sắc và những đường nét hơn là những suy nghĩ đang quay cuồng trong đầu. Khi vẽ, bạn buộc phải chậm lại, thở đều, và đưa tâm trí về hiện tại. Theo Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA), các hoạt động sáng tạo có thể giúp giảm mức cortisol – hormone gây căng thẳng – trong cơ thể.
Nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực tâm lý học tích cực đã chỉ ra rằng người trưởng thành duy trì hoạt động sáng tạo thường xuyên – như vẽ, viết, thủ công, âm nhạc, có chỉ số hài lòng với cuộc sống và mức độ hạnh phúc cao hơn so với nhóm không tham gia.
Một nghiên cứu từ Đại học Otago (New Zealand, 2016) cho thấy những người thực hiện hoạt động sáng tạo hằng ngày trong 13 ngày liên tiếp đã ghi nhận mức độ tích cực trong cảm xúc, sự nhiệt huyết và tinh thần lạc quan cao hơn rõ rệt. Điều này cho thấy, sáng tạo – dù ở hình thức đơn giản như vẽ linh tinh – cũng có thể trở thành một nguồn lực tinh thần, giúp con người cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa và dễ chịu hơn mỗi ngày.
2. Vẽ thư giãn mỗi ngày giúp bạn kết nối với cảm xúc nội tâm
Nhiều bác sĩ tâm lý hiện nay khuyến khích bệnh nhân thực hành vẽ để thể hiện cảm xúc khó gọi tên. Vẽ là cách thể hiện nội tâm mà không cần lời nói. Những màu sắc, hình khối, khoảng trống – tất cả đều là ngôn ngữ vô thức phản ánh trạng thái cảm xúc. Trong liệu pháp nghệ thuật (art therapy), chuyên gia có thể phân tích tranh vẽ để hiểu thêm về cảm xúc, nỗi sợ, hay khát khao của người bệnh. Khi bạn duy trì vẽ mỗi ngày, dần dần bạn sẽ nhận ra những thay đổi tinh tế trong cảm xúc và suy nghĩ – như đang viết một cuốn nhật ký bằng hình ảnh.
Những thay đổi đó có thể biểu hiện qua màu sắc bạn chọn – ví dụ, chuyển từ gam tối sang các màu sáng hơn, từ đường nét gấp gáp sang mềm mại hơn, hoặc bố cục từ rối rắm trở nên thông thoáng hơn. Đây chính là cách bạn đang dần tự chữa lành và phản ánh sự biến chuyển bên trong mình qua ngôn ngữ tạo hình.
3. Vẽ thư giãn mỗi ngày tạo nên thói quen tích cực
Không cần nhiều – chỉ 5 đến 10 phút mỗi ngày cũng đủ để biến vẽ thành “nghi thức nhẹ nhàng” để bắt đầu hoặc kết thúc ngày mới. Việc hình thành thói quen này giúp bạn có cảm giác chủ động, tạo ra một khoảng thời gian ngắn nhưng quý giá chỉ dành cho bản thân. Nó là cách nhắc nhở bạn rằng bạn có quyền dừng lại, chăm sóc tinh thần và sáng tạo – dù ngày hôm đó bận rộn đến đâu.
Theo một nghiên cứu từ Đại học Drexel (Mỹ, 2016), chỉ cần 45 phút hoạt động nghệ thuật đã có thể giúp não bộ giải phóng nhiều dopamine hơn – chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác hài lòng và dễ chịu. Những người tham gia – bao gồm cả người có và không có kinh nghiệm nghệ thuật – đều cho thấy dấu hiệu cải thiện tâm trạng rõ rệt sau khi vẽ hoặc tô màu.
Các nhà nghiên cứu sử dụng xét nghiệm sinh hóa trên mẫu nước bọt trước và sau khi thực hành nghệ thuật để đo mức cortisol và dopamine, cho thấy sự thay đổi tích cực chỉ sau chưa đầy một giờ. Điều này chứng minh rằng, ngay cả những hoạt động nghệ thuật đơn giản cũng có thể đóng vai trò như một liệu pháp tự nhiên, giúp nuôi dưỡng cảm xúc tích cực và làm dịu hệ thần kinh.
4. Theo dõi tiến trình tinh thần qua vẽ tranh thư giãn hằng ngày
Vẽ không chỉ là hành động của khoảnh khắc hiện tại – đó còn là dấu mốc, một ghi chép trực quan về trạng thái nội tâm của bạn qua thời gian. Mỗi bức tranh, dù chỉ là vài nét nguệch ngoạc, đều phản ánh điều gì đó trong tâm trí. Khi bạn duy trì thói quen vẽ thư giãn mỗi ngày, bạn đang vô thức xây dựng một “nhật ký hình ảnh” – nơi tâm trạng, ý nghĩ và năng lượng cảm xúc được lưu lại bằng màu sắc và đường nét.
Sau thời gian dài hãy lật lại những trang vẽ cũ, bạn sẽ nhận ra những chuyển biến mà đôi khi lời nói không thể hiện được: có ngày màu sắc trầm lắng, nét vẽ gấp gáp; có lúc lại là những bảng màu rực rỡ, bố cục hài hòa. Đó là cách bạn tự đối thoại với chính mình, theo dõi quá trình chữa lành, nhận diện những giai đoạn khó khăn hoặc rực rỡ, và thậm chí là phát hiện ra những mẫu cảm xúc lặp lại mà trước đây bạn chưa từng để ý.
Trong nhiều phương pháp trị liệu, việc nhìn lại các tác phẩm cũ còn được sử dụng như công cụ giúp bệnh nhân tự nhận diện được tiến trình thay đổi của họ qua thời gian và thấu hiểu bản thân sâu sắc hơn. Điều đó đơn giản bắt đầu từ một chiếc bút và vài phút mỗi ngày.
5. Vẽ thư giãn để sống chậm hơn và lắng nghe nhiều hơn
Bạn không cần vẽ đẹp, cũng chẳng cần có “ý tưởng lớn”. Việc cầm bút mỗi ngày, thả lỏng trên giấy, chính là cách nhẹ nhàng nhất để sống chậm lại và quan sát thế giới nội tâm của mình. Nếu bạn đang cảm thấy mệt mỏi, lạc lối hoặc chỉ muốn tìm lại một chút vui vẻ thường ngày – hãy thử vẽ để thư giãn ngay hôm nay.
Tham gia khóa học màu Gouache cùng Chao để cọ vẽ của bạn được vẽ nên những bức tranh rực rỡ nhé!
Content: Minh Thúy
