Nếu bạn từng đắm chìm trong thế giới mộng mơ của Spirited Away, cảm nhận làn gió tuổi thơ trong My Neighbor Totoro, hay mơ mộng được lạc bước vào những lâu đài bay của Howl’s Moving Castle, chắc chắn bạn sẽ yêu ngay những cuốn artbook của Studio Ghibli. Nếu phim Ghibli làm rung động người xem bằng khung hình sống động và cảm xúc tinh tế, thì các artbook của studio này lại đưa ta về phía sau màn ảnh – nơi màu sắc, ánh sáng và cảm xúc được xây dựng lớp lang như tranh cổ tích với những câu chuyện hậu trường thú vị.
Artbook Ghibli không đơn thuần là tài liệu lưu trữ hình ảnh. Đó là những tuyển tập công phu gồm concept art, bản phác thảo nhân vật, thiết kế môi trường, storyboard, và cả những chú thích tay của họa sĩ. Nó cho phép người đọc lần theo dấu vết sáng tạo – từ bản vẽ đầu tiên đến khung hình hoàn chỉnh, từ một ý tưởng mơ hồ thành thế giới tròn đầy trên màn bạc.
1. Không chỉ là sách, mà là thế giới thu nhỏ
Các quyển artbook do Studio Ghibli phát hành mang đến cái nhìn sâu sắc về quá trình tạo ra từng bộ phim. Từ bản phác thảo ban đầu, thiết kế nhân vật, cảnh nền, storyboard cho đến màu sắc và bố cục – mọi thứ được hé lộ trong từng trang giấy, như thể bạn đang được tham gia vào phòng làm việc của Hayao Miyazaki và các cộng sự.

Điều làm nên giá trị của những cuốn artbook này không chỉ là vẻ đẹp thị giác, mà còn là những chia sẻ của các họa sĩ, trích dẫn của đạo diễn, hay những câu chuyện hậu trường ít người biết – giúp bạn hiểu hơn về hành trình sáng tạo phía sau những thước phim huyền thoại.
Cá nhân mình đặc biệt thích việc các artbook Ghibli không tô vẽ quá nhiều về “huyền thoại”, mà rất chân thành: họ chia sẻ những sai sót, những khung hình vẽ lại, cả quá trình thử nghiệm và thất bại – để rồi sau cùng mới là những giây phút hoàn hảo trên màn ảnh. Và chính điều đó khiến artbook của Ghibli không chỉ dành cho fan phim hoạt hình, mà còn là kho tư liệu quý cho bất kỳ ai học và yêu mỹ thuật.
2. Artbook: Dòng sách “The Art of…”
Loạt artbook “The Art of…” là dòng sách chính thức của Studio Ghibli, mỗi cuốn dành riêng cho một bộ phim. Những cái tên đã quá quen thuộc với khán giả như Spirited Away, Princess Mononoke, My Neighbor Totoro, Howl’s Moving Castle, Ponyo… đều có riêng một cuốn sách dày dặn, in màu đẹp, giấy dày và bìa cứng sang trọng.
Điều thú vị là mỗi cuốn artbook đều thể hiện được tinh thần riêng của phim. Ví dụ, The Art of Spirited Away không chỉ cho thấy quá trình tạo hình thế giới linh hồn, mà còn hé lộ những chi tiết nhỏ tạo nên sự kỳ ảo – như cách họ vẽ ánh sáng đèn, hơi nước, hay chất liệu gỗ trong nhà tắm. Còn The Art of My Neighbor Totoro lại gợi cảm giác bình yên và thơ ấu với những cảnh làng quê Nhật Bản vẽ tay bằng poster color và màu nước, đậm chất thơ và hoài niệm.

Đây là loạt sách artbook chính thức, mỗi cuốn tập trung vào một bộ phim cụ thể, bao gồm concept art, storyboard, thiết kế nhân vật và phông nền:
- The Art of Spirited Away
- The Art of My Neighbor Totoro
- The Art of Princess Mononoke
- The Art of Howl’s Moving Castle
- The Art of Ponyo
- The Art of Kiki’s Delivery Service
- The Art of Nausicaä of the Valley of the Wind: Watercolor Impressions
- The Art of The Wind Rises
Các sách này thường được xuất bản bởi Viz Media và có thể tìm thấy trên các trang như Barnes & Noble hoặc Amazon.
3. Artbook chuyên đề
Ngoài các cuốn sách dành cho từng phim, Ghibli còn phát hành những artbook chuyên đề, tập trung vào từng khía cạnh trong quá trình làm phim. Cuốn Studio Ghibli: Architecture in Animation là một ví dụ tuyệt vời, dẫn người đọc khám phá kiến trúc từ các bộ phim – từ nhà tắm công cộng trong Spirited Away đến lâu đài bay trong Howl’s Moving Castle. Mỗi công trình đều có tính logic nội tại, thiết kế bài bản, và đóng vai trò như một nhân vật sống.

Hay như Painting the Worlds of Studio Ghibli – nơi các họa sĩ background như Yoji Takeshige được tôn vinh. Cuốn sách cho thấy cách họ tạo nên không gian bằng màu gouache, poster color, với hiệu ứng ánh sáng, chiều sâu và chuyển sắc mềm mại đặc trưng. Đọc những cuốn sách này, ta thấy được sự tỉ mỉ và tình cảm của những người đứng sau khung hình mà có thể trước đây ta chỉ lướt qua.
Các artbook chuyên đề của studio Ghibli:
- Studio Ghibli: Architecture in Animation – Khám phá thiết kế kiến trúc trong các bộ phim Ghibli.
- Painting the Worlds of Studio Ghibli – Tập hợp các bức tranh nền của họa sĩ Yoji Takeshige.
- Studio Ghibli: The Complete Works – Tổng hợp thông tin và hình ảnh từ tất cả 26 bộ phim của Ghibli.
4. Không chỉ là sách, mà là tư liệu cảm hứng sống
Đối với mình, artbook Ghibli không chỉ dành cho người học mỹ thuật hay fan hoạt hình. Chúng là nơi để ta tìm thấy sự bình yên, cảm hứng sáng tạo, và cả sự ngưỡng mộ với sự kiên nhẫn của con người. Đó là nơi ta học cách chú ý đến một cánh cửa nhỏ, một vệt sáng nơi tường, hay một ngọn cây xào xạc trong gió – những điều tưởng như thoáng qua, nhưng lại là linh hồn của khung hình.
Trong thời đại số hóa, nơi hình ảnh trôi qua rất nhanh và nghệ thuật đôi khi trở nên phẳng lặng, artbook Ghibli là lời nhắc: vẻ đẹp thực sự nằm trong quá trình, trong chi tiết, và trong sự thủ công đầy tình cảm. Nếu bạn đang tìm một món quà cho tâm hồn, hãy bắt đầu từ một cuốn artbook Ghibli. Có thể, bạn sẽ không chỉ mở một cuốn sách – mà mở cả một thế giới.
Content: Minh Thúy